Case 1: chest X-ray และ differential diagnosis

Note: เห็นฟิล์มแบบนี้ อย่าลืมถามหาฟิล์มเก่าด้วยนะครับ

 

นอกจากกลุ่มการติดเชื้อพวก pulmonary tuberculosis แล้ว เชื้อราอย่าง Pneumocystis jiroveci pneumonia (PCP) ก็มาด้วยฟิล์มแบบนี้ได้ แต่คนนี้เป็น immunocompetent host และ onset ของโรคก็นาน 6 เดือนจึงคิดถึงน้อย ส่วนกลุ่ม malignancy ก็ยังไม่สามารถตัดออกได้ครับ เพราะทั้ง BAC และ lymphangitis spreading ก็มาด้วยอาการและฟิล์มแบบนี้ได้เหมือนกัน

ส่วนกลุ่มอื่นๆ ก็คงต้องนึกถึงพวก diffuse parenchymal lung disease หรือก็คือ interstitial lung disease นั่นเอง ไม่ว่าจะเป็น interstitial pneumonia อย่าง NSIP หรือ organizing pneumonia ทั้งที่มีโรคที่เป็นสาเหตุและไม่มีสาเหตุ, diffuse alveolar hemorrhage จากสาเหตุต่างๆ, pulmonary alveolar proteinosis (PAP, ซึ่งพบน้อย) เป็นต้น

จะเห็นว่าฟิล์มแบบนี้เป็นได้หลายโรคมาก ต้องอาศัยข้อมูลจากประวัติและการตรวจร่างกายโดยละเอียดร่วมด้วยเสมอ แล้วมาประกอบกับการสืบค้นเพิ่มเติม อย่างในรายนี้มีการเก็บเสมหะตรวจเชื้อหลายรอบแล้วก็ไม่พบสาเหตุ ผลเลือดอื่นๆ ก็อยู่ในเกณฑ์ปกติ ถึงตอนนี้คงมี 2 ทางเลือก

1. Bronchoscopy

2. High-resolution computed tomography (HRCT)

รายนี้คงเลือก HRCT ก่อนครับ เพราะจะได้เห็น pattern ความผิดปกติในเนื้อปอดได้ชัดเจนขึ้น อาจทำให้วินิจฉัยแยกโรคได้ง่ายขึ้น และอาจช่วยในการตัดสินใจหัตถการที่จะทำร่วมกับ bronchoscopy ได้ด้วย เช่น จะทำตำแหน่งไหน, จะตัดชิ้นเนื้อตรวจไหม หรือมีต่อมน้ำเหลืองโตด้วยหรือเปล่า เป็นต้น


HRCT เป็นตามรูปครับ

ลองอ่าน HRCT กันดูครับ จากข้อมูลทั้งหมดคิดถึงโรคอะไรมากที่สุด